Trận Như Nguyệt | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Một phần của Chiến tranh giành Tống-Việt, 1075-1077 | |||||||
![]() | |||||||
| |||||||
Tham chiến | |||||||
Đại Tống | Đại Việt | ||||||
Chỉ huy và lãnh đạo | |||||||
Quách Quỳ Triệu Tiết Miêu Lý Hòa Mâu Khái Linh |
Lý Thường Kiệt Hoằng Chân † Chiêu Văn † Thân Cảnh Phúc † Lý Kế Nguyên Lưu Ba | ||||||
Lực lượng | |||||||
45.000 bộ đội chủ yếu quy 55.000 binh trưng tập dượt ở biên giới[1] 10.000 ngựa 200.000 dân phu[2][3] | 60.000 quân[4]-100.000 quân | ||||||
Thương vong và tổn thất | |||||||
76.600 quân và 80.000 phu phục dịch[5] Hơn 6.000 ngựa | không rõ |
Trận Như Nguyệt là 1 trong những trận tấn công rộng lớn ra mắt ở một khúc sông Như Nguyệt (hay sông Cầu) vô năm 1077, là trận tấn công đem tính đưa ra quyết định của cuộc Chiến tranh giành Tống-Việt, 1075-1077, và là trận tấn công sau cuối ở trong nhà Tống bên trên khu đất Đại Việt. Trận chiến ra mắt trong tương đối nhiều mon, kết cổ động vì chưng thành công của quân group Đại Việt và thiệt sợ hãi nhân mạng rộng lớn của quân Tống, vượt qua trọn vẹn ý chí xâm lăng Đại Việt của mình, buộc chúng ta nên quá nhận Đại Việt là 1 trong những vương quốc.[6]
Bạn đang xem: trung sinh nhu nguyet
Bối cảnh[sửa | sửa mã nguồn]
Nhà Tống Trung Quốc vô thế kỷ 11 đem dự định xâm lăng Đại Việt nhằm không ngừng mở rộng cương vực, nhằm mục đích xử lý một vài trở ngại về đối nội và đối nước ngoài, mặt khác trả thù oán lượt thất bại vô trận chiến tranh giành Tống-Việt lượt 1 trước đó[7]. Họ rời khỏi mức độ sẵn sàng cho tới việc tấn công Đại Việt: thi công đàng giao thông vận tải, hạ tầng chứa chấp lộc thực[8], giảng dạy đấu sĩ, cho tới quân đóng góp trại sát biên cương Tống-Việt.[9]
Nhà Lý sớm nhìn thấy dự định này ở trong nhà Tống nên đang được triển khai một chiến dịch tấn công đòn phủ nguồn vào thời điểm cuối năm 1075 đầu xuân năm mới 1076, đập diệt những địa thế căn cứ phục vụ hầu cần sẵn sàng cho tới cuộc chiến tranh ở trong nhà Tống. Nhà Tống vẫn quyết tâm tổ chức cuộc chiến tranh, vua Tống Thần Tông cử Quách Quỳ lãnh đạo, Viên nước ngoài y sĩ Sở Lại Triệu Tiết thực hiện phó tướng tá cho tới cuộc tiến công thay cho thay đổi plan và sẵn sàng kỹ rộng lớn cho tới cuộc tiến bộ quân. Họ điều động cả cỗ binh lẫn lộn thủy binh nhằm mục đích sẵn sàng tấn công Đại Việt.[2]
Trước binh sĩ mạnh ở trong nhà Tống, Lý Thường Kiệt đưa ra quyết định lựa chọn kế hoạch chống thủ:[10] ông người sử dụng những lực lượng của những dân tộc bản địa thiểu số ở miền núi phía bắc nhằm mục đích quấy rối sản phẩm ngũ của quân Tống[11]. Các tướng tá Lưu Kỹ, Phò mã Thân Cảnh Phúc, Vi Thủ An rước quân hãm bước tiến bộ quân Tống ở Cao phẳng phiu, Bắc Kạn, TP Lạng Sơn, mặt khác ngăn một thành phần thủy quân ở trong nhà Tống kể từ Quảng Đông xuống[11]... Sau Lúc ngăn tấn công quân Tống ko trở nên bên trên vùng núi phía Bắc, Lý Thường Kiệt lùi quân về phía nam giới Sông Cầu. Được sự hùn mức độ của quần chúng. #, Lý Thường Kiệt đang được thi công một chống tuyến bên trên sông Như Nguyệt (một đoạn của khúc sông Cầu) nhằm trở nên điểm đó là điểm ra mắt trận tấn công đưa ra quyết định của tất cả trận chiến.[12]
Lực lượng[sửa | sửa mã nguồn]
Quân Tống
Quân Tống kêu gọi khoảng chừng 100.000 quân đánh nhau (45.000 binh kể từ biên cương với Liêu Hạ, số sót lại là binh trưng tập)[1], 10.000 ngựa, 200.000 dân phu,[2][3] mặt khác đem sự tương hỗ kể từ lực lượng thủy binh. Quân group đem tay nghề đánh nhau dày dạn chuẩn bị đảm bảo chất lượng với máy phun đá và hỏa tiễn biệt.[10] Chỉ huy là Quách Quỳ và Phó Chỉ huy là Triệu Tiết cùng theo với nhiều tướng tá không giống được điều về kể từ miền bắc nước ta Tống.[2] Trong số này 4,5 vạn là quân rút kể từ miền biên cương Liêu Hạ, bởi 9 tướng tá lãnh đạo. Số sót lại là trưng tập dượt ở những lộ, nhất là những lộ dọc đàng kể từ kinh thành cho tới Ung Châu.[13]
Quân Lý
Bộ phận quân nòng cốt ở trong nhà Lý bao gồm thủy binh và cỗ binh chống thủ và đánh nhau bên trên sông Như Nguyệt đem 60.000 quân[4][14] và một vài lực lượng ko nhập cuộc thẳng vô trận tấn công dùng làm hãm chân và quấy rối tiếp vận đàng sau đem tầm bên trên 15.000 người.[11] Toàn cỗ lực lượng cỗ binh bởi Lý Thường Kiệt thẳng lãnh đạo, tuy nhiên toàn bộ thủy binh đều bởi Hoằng Chân, Chiêu Văn và Lý Kế Nguyên đứng đầu. Bấy giờ, thủy binh được sắp xếp rõ ràng như sau:
- Đại thành phần triệu tập ở Vạn Xuân, tức là ở điểm rất rất Đông của chiến tuyến sông Cầu. "Vạn Xuân là 1 trong những địa điểm kế hoạch trọng yếu đuối ở vô đầu ông tơ của toàn bộ những đàng thủy vùng Đông Bắc. Từ Vạn Xuân, thủy binh tao hoàn toàn có thể vượt lên trước sông Lục Nam, sông Thương, sông Cầu tiến bộ thâm thúy vô địa phận vùng Đông Bắc, hoàn toàn có thể xuôi sông Bạch Dằng, sông Tỉnh Thái Bình rời khỏi đại dương, hoàn toàn có thể bám theo sông Đuống về Thăng Long"[15]. Tại trên đây có tầm khoảng 400 con thuyền và rộng lớn đôi mươi.000 quân, toàn bộ bịa đặt bên dưới sự lãnh đạo của Hoằng Chân và Chiêu Văn.
- Một thành phần thủy binh không giống bởi Lý Kế Nguyên lãnh đạo, tiến bộ rời khỏi đóng góp lưu giữ ở vùng duyên hải Đông Bắc, sẵn sàng tấn công trả đạo thủy binh ở trong nhà Tống. Quân số và phương tiện đi lại đánh nhau của thành phần này rõ ràng rời khỏi sao, hiện nay tất cả chúng ta vẫn ko rõ ràng, chỉ biết là nhỏ rộng lớn đối với thành phần thủy binh bởi Hoằng Chân và Chiêu Văn lãnh đạo, tuy nhiên lại đầy đủ rộng lớn nhằm hoàn toàn có thể dữ thế chủ động tổ chức triển khai những trận tấn công khốc liệt với đạo thủy binh của giặc.
Chiến trường[sửa | sửa mã nguồn]
Đoạn sông Như Nguyệt nhưng mà Lý Thường Kiệt lựa chọn thi công chống tuyến toạ lạc mang tính chất chiến lược: đem núi ở cả nhị mặt mày bờ[16], đoạn sông đem chiều lâu năm khá rộng lớn lên rộng lớn 100 mét[17], vắt ngang con phố đơn giản dễ dàng nhất nhằm băng qua sông Cầu[18], dòng sông ngăn từng đàng bên trên cỗ hoàn toàn có thể dùng làm tiến bộ quân vô Thăng Long[18]. Trên khúc này còn có khoảng chừng 11 bến đò ngang: Như Nguyệt, Tiểu Lâm, Dũng Liệt, Phù Yên, Đẩu Hàn, Phù Cầm, Lượng Sài, Đáp Cầu, Yên Ngô, phẳng phiu Lâm, Phả Lại[18]. Hai bến đem tuổi thọ lâu và cần thiết nhất là Như Nguyệt và Thị Cầu (hay Đáp Cầu về sau) phía trên đàng giao thông vận tải cần thiết tiến bộ vô Thăng Long và là con phố thuận tiện nhất nhằm quân Tống băng qua sông và tiến bộ về Thăng Long. Vì vị trí cần thiết này, Lý Thường Kiệt đưa ra quyết định lập một chống tuyến bên trên trên đây nhằm mục đích tấn công một cuộc chiến lược[19]
Khu vực chống thủ nhưng mà Lý Thường Kiệt thi công chạy lâu năm kể từ chân núi Tam Đảo (khoảng Đa Phúc) với tương đối nhiều địa điểm núi ăn sát bờ sông hoặc rừng cây đem tỷ lệ dày quánh. Địa hình này hoàn toàn có thể được tận dụng nhằm ngăn việc vượt lên trước sông đơn giản dễ dàng, tạo nên ĐK cho tới quân ngôi nhà Lý không cần thiết phải thi công một chiến tuyến lâu năm không còn nam giới sông Như Nguyệt nhưng mà chỉ việc xây ở những điểm đàng giao thông vận tải, cần thiết nhất là đoạn Như Nguyệt, Thị Cầu và Vạn Xuân.[20]
Xem thêm: tiên ma đồng tu
Chiến lũy của chống tuyến được thi công vì chưng khu đất đem đóng góp cọc tre dày bao nhiêu tầng thực hiện dậu[21]. Dưới bến bãi sông được sắp xếp những hố chông ngầm tạo nên trở nên một chống tuyến rất rất vững chãi. Quân ở trong nhà Lý đóng góp trở nên từng trại bên trên trong cả chiến tuyến, nhưng mà cần thiết nhất là phụ thân trại ở Như Nguyệt, Thị Cầu, Phấn Động[22]. Mỗi trại binh hoàn toàn có thể nhận thêm thủy binh kết hợp. Quân nòng cốt bởi chủ yếu Lý Thường Kiệt lãnh đạo đóng góp ở phủ Thiên Đức[23], một địa điểm hoàn toàn có thể cơ động tăng viện nhiều phía và kiểm soát từng ngả đàng tiến bộ về Thăng Long. Quân Tống cũng đóng góp dọc từ nhị bờ sông, triệu tập ở những địa điểm quan lại trọng: phó tướng tá Triệu Tiết đóng góp bên trên điểm nhưng mà ngày này là thôn Mai Thượng, xã Mai Đình, Hiệp Hòa, tỉnh Bắc Giang khoảng chừng đối lập bến Như Nguyệt[24]; quân nòng cốt bởi Quách Quỳ lãnh đạo đóng góp bên trên phía đông đúc cơ hội Triệu Tiết chừng 30 km khoảng chừng đối lập với Thị Cầu[24]. Một thành phần không giống đóng góp bên trên những địa điểm quan trọng, những ngọn núi cần thiết như núi Phượng Hoàng và núi Tiên, chống tình huống bị quân ngôi nhà Lý tấn công hoặc hoàn toàn có thể tổ chức triển khai vượt lên trước sông nếu như yếu tố hoàn cảnh được cho phép.[24]
Trận đánh[sửa | sửa mã nguồn]
Quân Tống tiến công lượt loại nhất[sửa | sửa mã nguồn]
Quân Tống bên dưới sự lãnh đạo của Quách Quỳ tiến bộ cho tới bờ bắc sông Như Nguyệt ko trở ngại lắm.[25] Quách Quỳ thấy vậy muốn làm triển khai kế hoạch tấn công nhanh chóng thắng nhanh chóng nhưng mà vua Tống đang được đề ra[25]. Nhưng vì như thế thủy binh chưa tới, Quách Quỳ đưa ra quyết định cho tới quân đóng góp trại bên trên bờ bắc sông Như Nguyệt đối lập với chống tuyến của quân ngôi nhà Lý[24] nhằm hóng thủy binh tương hỗ cho tới việc vượt lên trước sông[26]. Quách Quỳ ko hề hiểu được cánh thủy quân bởi Dương Tùng Tiên và Hòa Mâu lãnh đạo đã trở nên thủy quân Đại Việt bởi Lý Kế Nguyên lãnh đạo ngăn tấn công khốc liệt, liên tiếp tập dượt kích rộng lớn 10 trận, giặc cuồng loạn phanh đàng ngày tiết nhằm tiến bộ vô châu thổ VN tuy nhiên cả chục trận liều mình lĩnh đều bị vượt qua cả chục. điều đặc biệt với thảm bại bên trên sông Đông Kênh, thủy quân Tống buộc nên tháo lui về đóng góp án binh bất tỉnh ở cửa ngõ sông.
Sau một khoảng chừng thời hạn mong chờ ko thấy thủy quân cho tới hội sư, khoảng chừng thời điểm đầu tháng hai năm 1077, Quách Quỳ ý định tổ chức triển khai vượt lên trước sông nhưng mà không tồn tại sự tương hỗ của thủy quân. Tuy nhiên vì như thế trước trại của Quách Quỳ bên trên Thị Cầu mang 1 trại quân mạnh ở trong nhà Lý án ngữ khiến cho Quỳ không đủ can đảm cho tới quân vượt lên trước sông ở Thị Cầu. Cùng khi, tướng tá Miêu Lý đóng góp bên trên Như Nguyệt báo với Quách Quỳ rằng quân Lý đã trốn đi và van mệnh lệnh rước binh vượt lên trước sông. Quách Quỳ đồng ý và tướng tá Vương Tiến bắc cầu phao cho tới group xung kích của Miêu Lý khoảng chừng 2.000 người vượt lên trước sông.[26] Lợi dụng được nguyên tố bất thần, cuộc vượt lên trước sông đang được thành công xuất sắc, group xung kích của quân Tống đang được chọc thủng được chống tuyến của quân Lý[26], sẵn đà thắng, Miêu Lý ấn định tiến bộ nhanh chóng về Thăng Long tuy nhiên cho tới vùng Yên Phụ, Thụy Lôi thì bị phục kích, vây hãm và ngăn tấn công kinh hoàng bên trên cầu Gạo, núi Thất Diệu[27]. Miêu Lý với những đấu sĩ còn sinh sống chạy về phía Như Nguyệt tuy nhiên cho tới điểm thì cầu phao đã trở nên diệt và bắt gặp quân ngôi nhà Lý đón tấn công và bị khử ngay sát không còn, mặc dù quân Tống đóng góp mặt mày bờ mặt mày cơ đem nỗ lực cho tới bè sang trọng tương hỗ. Thất bại của Miêu Lý đã thử cho tới Quách Quỳ rất là tức dỗi và ấn định xử quyết viên "tướng kiêu" này.[27] Mô mô tả trận tấn công này, một người sáng tác đời Tống viết: "Binh thế dứt đoạn, quân không nhiều ko địch nổi nhiều, bị giặc ngăn trở, rơi xuống bờ sông".
Quân Tống tiến công lượt loại hai[sửa | sửa mã nguồn]
Sau thất bại này, Quách Quỳ nhìn thấy quân ngôi nhà Lý ko vứt bất kể đoạn nào là bên trên chống tuyến, nên ông không đủ can đảm vượt lên trước sông nhưng mà không tồn tại thủy binh nữa nên buộc nên hóng thủy binh cho tới.[28] Vì thủy binh quân Tống lúc đó đã trở nên ngăn lại ngoài đại dương nên ko tiến bộ vô được, buộc Quách Quỳ nên tổ chức triển khai mùa tiến công lượt nhị nhưng mà không tồn tại sự tương hỗ của thủy binh. Lần này, quân Tống người sử dụng một lực lượng mạnh rất nhiều đối với lượt trước và đóng góp bè rộng lớn với mức độ chứa chấp khoảng chừng 500 quân nhằm vượt lên trước sông.[29] Quân Tống ồ ạt sụp sang trọng bờ nam giới tuy nhiên chúng ta nên vừa phải rời khỏi mức độ chặt lớp trại rào tre, vừa phải nên ngăn chặn những mùa phản công mạnh mẽ của quân ngôi nhà Lý nhưng mà số binh tiếp viện lại ko qua chuyện kịp nên quân bị vỡ trận và thiệt sợ hãi nặng nề. Đợt tiến công lượt nhị lại kết cổ động với thất bại. Việc này đang được khiến cho Quách Quỳ thấy rằng, nếu như không tồn tại thủy binh tương hỗ sẽ không còn thể vượt lên trước sông được, buộc nên rời khỏi mệnh lệnh fake quân về thế chống thủ và tuyên phụ thân rằng: "Ai bàn tấn công tiếp tục chém!"[30], vỡ nợ dự định tấn công nhanh chóng thắng nhanh chóng ở trong nhà Tống. Họ chỉ dám thỉnh phảng phất người sử dụng máy phun đá phun sang trọng bờ nam giới.[31]
Với tình thế này, cùng theo với nhiều trở ngại vì như thế những nguyên nhân về tình hình ngôi nhà Tống[30], sự quấy rối của dân quân địa hạt, và việc thiếu hụt hoa màu bởi những hạ tầng tiếp vận đã trở nên đập diệt vô cuộc tiến công năm 1075 của Lý Thường Kiệt, và mạng tiếp vận cho tới 10 vạn bộ đội và 1 vạn ngựa vốn liếng dĩ cần thiết tối thiểu 40 vạn phu, quá mức độ đôi mươi vạn phu nhưng mà quân Tống đang được có; đang được khiến cho chúng ta trở thành tiêu cực và suy rời mức độ đánh nhau.[32]
Quân ngôi nhà Lý phản công[sửa | sửa mã nguồn]
Hai mon sau mùa tiến công sau cuối, quân Tống rơi vào hoàn cảnh tình cảnh tiến bộ thoái lưỡng nan: chúng ta càng ngày càng mệt rũ rời, hoang mang và sợ hãi vì như thế thông tin vì như thế hóng mãi thủy binh ko thấy thủy binh đâu. Và thêm thắt sự không khớp nhiệt độ Đại Việt, mặc dù đang được đem bác sĩ bám theo tuy nhiên bị bệnh vẫn thực hiện cho tới nhiều đấu sĩ xót và một vài bị tiêu diệt, tuy nhiên lại không đủ can đảm tháo lui vì như thế cơ là 1 trong những sự điếm nhục và tội rộng lớn với triều đình ngôi nhà Tống[33]. Dù vậy, thế của quân Tống vẫn còn đó mạnh, chúng ta vẫn cố thủ ở bờ bắc Như Nguyệt thăm dò cơ hội dụ quân ngôi nhà Lý tiến công. Lý Thường Kiệt nhìn thấy đó là thời cơ đảm bảo chất lượng nhằm tổ chức triển khai tấn công, ông phân tích cơ hội phụ thân chống của quân Tống và tổ chức triển khai những mùa tiến công theo phong cách tập dượt kích phân chia rời quân Tống[34].
Đầu tiên, ông rằng giọng trầm hùng:
"Nam quốc quật hà Nam đế cư Tiệt nhiên ấn định phận bên trên thiên thư Như hà nghịch tặc lỗ lai xâm phạm Nhữ đẳng hành khan thủ bại hư" [35]
Rồi phanh một mùa tiến công vô khối quân của Quách Quỳ đang được đóng góp ở Thị Cầu nhằm mục đích kéo sự xem xét của toàn cỗ quân Tống về phía này mặc dù hiểu được Quách Quỳ mang 1 khối quân tương đối lớn và phụ thân chống rất rất cẩn trọng. Ông mệnh lệnh cho tới nhị tướng tá Hoằng Chân và Chiêu Văn người sử dụng 400 cái thuyền chở khoảng chừng 2 vạn quân kể từ Vạn Xuân tiến bộ lên Như Nguyệt.[36] Đoàn thuyền vừa phải cút vừa phải phô trương thanh thế nhằm mục đích kéo sự xem xét của toàn cỗ quân Tống về phía chúng ta. Quân Lý sụp quân lên bờ bắc tiến công trực tiếp vô doanh trại quân Tống. Thời lừa lọc đầu chúng ta cướp ưu thế, đẩy quân Tống vô thâm thúy, buộc quân Tống nên kêu gọi không còn lực lượng và rước cả group thân mật quân rời khỏi tấn công. Tất cả những nằm trong tướng tá thời thượng của Quách Quỳ như Yên Đạt, Trương Thế Cự, Vương Mẫn, Lý Tường, Diên Chủng đều xuất hiện vô chiến địa. Thời lừa lọc sau, quân Tống lấy lại sản phẩm ngũ tổ chức triển khai phản công, đẩy quân Lý lên thuyền nhằm rút cút. Đồng thời quân Tống còn cho tới máy phun đá phun với bám theo, tấn công chìm một vài con thuyền. Trận này quân Lý thiệt sợ hãi nặng nề, 2 tướng tá Hoằng Chân và Chiêu Văn nằm trong bao nhiêu ngàn quân tử trận.[36] Tuy nhiên, Lúc từng sự xem xét của quân Tống đều đổ vào về phía trại quân Quách Quỳ, thì Lý Thường Kiệt đích thân mật dẫn đại quân tấn công vô doanh trại của Triệu Tiết[36].
Triệu Tiết đóng góp bên trên bắc Như Nguyệt bên trên một điểm kha khá rộng lớn và quang quẻ, ở trung tâm là trại quân chủ yếu gọi là Dinh, nhị phía trái nên là khu đất nền Miễu và Trại, sắp xếp theo phong cách dã chiến ko lũy tường tổ chức triển khai phòng thủ tạm thời. Triệu Tiết có khoảng 3 cho tới 4 vạn quân đánh nhau, tuy nhiên một vài và được điều cút ứng cứu cho tới trại quân Quách Quỳ hiện giờ đang bị tấn công[37]. Chính chính vì thế, Lúc cánh quân của Lý Thường Kiệt bất thần vượt lên trước sông tập dượt kích, quân của Triệu Tiết nhanh gọn lẹ bị vượt qua, thương vong bên trên 50% quân số[37] lại gần hết[38]. Số quân Tống bị tiêu diệt ở nhan nhản dòng sản phẩm gò điểm chúng ta đóng góp quân, về sau người dân địa hạt gọi này là gò Xác hoặc cánh đồng Xác.[39]
Hai mùa tiến công này đang được khiến cho quân Tống rơi vào hoàn cảnh cảnh ngặt nghèo đói, thế phòng thủ bị lúc lắc fake và đem kĩ năng sẽ ảnh hưởng vượt qua trọn vẹn nếu như vẫn nối tiếp cố thủ.[40]
Xem thêm: làm nũng livestream hàng ngày
Kết quả[sửa | sửa mã nguồn]
Lý Thường Kiệt ham muốn kết cổ động cuộc chiến tranh nhanh chóng, bình phục tài chính nên đang được dữ thế chủ động giảng hòa với quân Tống. Ông còn cấp cho cho tới Quách Quỳ tàu thuyền và hoa màu nhằm hoàn toàn có thể về nước. Quân tao giành thành công, bảo đảm an toàn nền song lập của tổ quốc.
Chiến thắng này đang được khắc ghi sự thành công xuất sắc nhiều phương án cuộc chiến tranh chống thủ và dữ thế chủ động tiến công của danh tướng tá Lý Thường Kiệt trước một đế chế to hơn rất nhiều lần.[41]
Trong chiến dịch tấn công Đại Việt, quân Tống tổn thất tổng số 76.600 quân và 8 vạn phu[42]. Toàn cỗ ngân sách cuộc chiến tranh ngốn tổn thất 5.190.000 lạng ta vàng[42]. Thất bại này đã thử cho tới ngôi nhà Tống tổn thất hẳn ý chí xâm lăng Đại Việt hoặc "quận Giao Chỉ" Theo phong cách gọi của mình Lúc cơ.[42]
Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]
- Nam quốc quật hà, bài bác thơ thông thường được cho rằng của Lý Thường Kiệt sáng sủa tác nhằm mục đích khích lệ khuyến khích lòng tin đánh nhau cho tới đấu sĩ bản thân vô cuộc chiến này.[43]
- Nhà Lý
- Lý Thường Kiệt
- Hoằng Chân
- Chiêu Văn
- Chiến tranh giành Tống - Việt, 1075-1077
- Thân Cảnh Phúc
- Tông Đản
Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]
- ^ a b Trương Hữu Quýnh, Phan Đại Doãn, Nguyễn Cảnh Minh 1997, tr. 153.
- ^ a b c d Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần chống Chí 1998, tr. 30.
- ^ a b Trương Hữu Quýnh, Phan Đại Doãn, Nguyễn Cảnh Minh 1997, tr. 154.
- ^ a b Trương Hữu Quýnh, Phan Đại Doãn, Nguyễn Cảnh Minh 1997, tr. 156.
- ^ Trương Hữu Quýnh, Phan Đại Doãn, Nguyễn Cảnh Minh 1997, tr. 164.
- ^ Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần chống Chí 1998, tr. 69-71.
- ^ Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần chống Chí 1998, tr. 23.
- ^ Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần chống Chí 1998, tr. 24.
- ^ Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần chống Chí 1998, tr. 25.
- ^ a b Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần chống Chí 1998, tr. 31.
- ^ a b c Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần chống Chí 1998, tr. 35.
- ^ Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần chống Chí 1998, tr. 37-39.
- ^ “Kháng chiến chống Tống (1075 - 1077)”. Báo năng lượng điện tử Đảng Cộng sản nước ta. ngày 11 mon 11 năm 2005. Truy cập ngày 27 mon 6 năm 2008.
- ^ Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần chống Chí 1998, tr. 44.
- ^ Phan Huy Lê (chủ biên). Một số trận quyết đấu kế hoạch vô lịch sử dân tộc dân tộc. -H.: QĐND, 1976. -Tr. 46.
- ^ Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần chống Chí 1998, tr. 42-48.
- ^ Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần chống Chí 1998, tr. 39.
- ^ a b c Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần chống Chí 1998, tr. 37.
- ^ Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần chống Chí 1998, tr. 46.
- ^ Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần chống Chí 1998, tr. 40-41.
- ^ Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần chống Chí 1998, tr. 39-40.
- ^ Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần chống Chí 1998, tr. 42.
- ^ Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần chống Chí 1998, tr. 43.
- ^ a b c d Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần chống Chí 1998, tr. 47-49.
- ^ a b Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần chống Chí 1998, tr. 49.
- ^ a b c Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần chống Chí 1998, tr. 50.
- ^ a b Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần chống Chí 1998, tr. 51-52.
- ^ Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần chống Chí 1998, tr. 52.
- ^ Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần chống Chí 1998, tr. 53.
- ^ a b Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần chống Chí 1998, tr. 55.
- ^ Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần chống Chí 1998, tr. 56.
- ^ Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần chống Chí 1998, tr. 57-58.
- ^ Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần chống Chí 1998, tr. 58.
- ^ Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần chống Chí 1998, tr. 59
- ^ Lỗi chú thích: Thẻ
<ref>
sai; không tồn tại nội dung vô thẻ ref mang tênKhoaVo
- ^ a b c Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần chống Chí 1998, tr. 62-63
- ^ a b Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần chống Chí 1998, tr. 63-66.
- ^ Trương Hữu Quýnh, Phan Đại Doãn, Nguyễn Cảnh Minh 1997, tr. 162.
- ^ Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần chống Chí 1998, tr. 67.
- ^ Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần chống Chí 1998, tr. 68.
- ^ Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần chống Chí 1998, tr. 72-75.
- ^ a b c Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần chống Chí 1998, tr. 71.
- ^ Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần chống Chí 1998, tr. 75.
Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]
Nguồn xem thêm chính[sửa | sửa mã nguồn]
- Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần chống Chí (1998), Một số trận quyết đấu kế hoạch vô lịch sử dân tộc dân tộc, Nhà xuất phiên bản Quân group Nhân dânQuản lý CS1: nhiều tên: list người sáng tác (liên kết).
- Trương Hữu Quýnh, Phan Đại Doãn, Nguyễn Cảnh Minh (1997), Đại cương lịch sử dân tộc Việt Nam, 1, Nhà xuất phiên bản Giáo dụcQuản lý CS1: nhiều tên: list người sáng tác (liên kết).
Nguồn loại hai[sửa | sửa mã nguồn]
- Lê Văn Hưu, Phan Phu Tiên, Ngô Sĩ Liên..., Đại Việt Sử Ký Toàn Thư, 1 , Nhà xuất phiên bản Khoa học tập Xã hộiQuản lý CS1: nhiều tên: list người sáng tác (liên kết)
- Lý Đào; Hoàng Xuân Hãn chép, Tục tư trị thông giám ngôi trường biên, Nhà xuất phiên bản Khoa học tập Xã hội
- Tống Sử, Phan Túc truyện và Hòa Bân truyện, Thương vụ ấn thư quán
- Lý Tế Xuyên, Việt năng lượng điện u linh (ấn phiên bản 1960), Hà Nội: Nhà xuất phiên bản Văn Hóa
- Tư Mã Quang, Tốc thủy ký văn
- Hoàng Xuân Hãn (1950), Lý Thường Kiệt, Hà Nội: Nhà xuất phiên bản Sông Nhị
- Quốc sử quán Triều Nguyễn (1971), Đại Nam nhất thống chí, IV , Hà Nội: Nhà xuất phiên bản Khoa học tập xã hội
- Vương Xung, Đông Đô sử lược
- Võ Nguyên Giáp (1972), Vũ trang quần bọn chúng cách mệnh thi công quân group nhân dân, Hà Nội: Nhà xuất phiên bản Quân group Nhân dân
Bình luận